Biologia w Gimnazjum nr 1
  Budowa i rola skóry
 

1. Budowa skóry

a) Naskórek:

-  zbudowany z nabłonka wielowarstwowego płaskiego

- warstwa podstawowa – warstwa twórcza – jej komórki stale się rozmnażają, wytwarza się w niej pigment – melanina

- warstwa zrogowaciała – zawiera komórki martwe, nieustannie się łuszczące

- jej wytworami są gruczoły, włosy, paznokcie

b) Skóra właściwa

- mieszczą się w niej naczynia krwionośne, gruczoły (potowy, łojowy), receptory, cebulki włosów, zakończenia nerwowe

- składa się z tkanki łącznej, zawierającej włókna białka nadającego skórze sprężystości, elastyczności i odporności na rozerwanie,  zwanego kolagenem

c) tkanka podskórna

- tkanka tłuszczowa tworząca warstwę chroniącą przed chłodem, urazami mechanicznymi

- magazyn substancji energetycznych

2. Główne zadania skóry

a) powłoka ochronna

- melanina - ochrona przed promieniowanie UV

- kwaśny odczyn potu – unieszkodliwianie drobnoustrojów

- keratyna w zrogowaciałym naskórku – ochrona przed czynnikami chemicznymi

- warstwa tłuszczowa – amortyzacja urazów mechanicznych

b) regulacja temperatury i gospodarki wodno-mineralnej

- parowanie potu

- rozszerzenie naczyń krwionośnych (oddanie nadmiaru ciepła)

- izolacja cieplna – warstwa podskórna

c) odbiór bodźców

- zakończenia nerwowe odpowiedzialne za odbiór: ciepła, dotyku, zimna, bólu, ucisku
- receptory w skórze mają zdolność adaptacji

3. Wytwory naskórka

a) gruczoły potowe

- liczba – około 2 miliony

- nierównomiernie rozproszone w skórze

- skład potu: woda, NaCl, mocznik

- schładzają organizm

- pot jest wydzielany także pod wpływem bodźców emocjonalnych

- funkcje: wydalnicze, wydzielnicze, termoregulacyjne, bakteriobójcze

b) gruczoły łojowe

- wydzielanie na dobę – około 20g

- otwierają się do mieszka włosowego

- ich „tłusta” wydzielina uelastycznia skórę, chroni przed wysuszeniem i uszkodzeniem,

- natłuszcza włosy i chroni przed wypadaniem i zesztywnieniem

c) gruczoły mleczne (sutkowe)

- pełny rozwój osiągają tylko u osobników płci żeńskiej

- produkcją mleko pod wpływem prolaktyny po porodzie (laktacja)

- przez pierwsze dwa dni po porodzie wydzielają siarę

d) włosy

- wyrasta z mieszka włosowego

- zbudowane z komórek wypełnionych keratyną

- melanina nadaje im barwę

- dziennie wypada około 50-100 włosów

- włos zaopatrzony jest w mięsień przywłosowy – stawia włos i wyciska więcej łoju

- dla współcześnie żyjącego człowieka główną rolą włosów jest ich funkcja estetyczna, upiększająca

e) paznokcie

- chronią opuszki palców przed urazami

- rośnie z szybkością około 0,5 mm na tydzień

Linie papilarne na opuszkach palców są rzędami charakterystycznych i niepowtarzalnych wzorów wyniosłości skóry właściwej – tak zwanych brodawek skórnych. Badaniem i porównywaniem linii papilarnych dla celów policyjnych zajmuje się daktyloskopia.

 


 
   
 
Ta strona internetowa została utworzona bezpłatnie pod adresem Stronygratis.pl. Czy chcesz też mieć własną stronę internetową?
Darmowa rejestracja